23 Mayıs 2015 Cumartesi

Korkutmak Çocuklarda Bir Disiplin Yöntemi Olmalı mı?

Anne babalar çocuklarının hayatlarını güzelleştirmek, onları hayata en iyi şekilde hazırlamak için dümenin kontrolünü elden bırakmayan kaptanlar gibidirler. Heyecan verici ve bir o kadar da zorlayıcı olan bu çocuk yetiştirme serüveninde, bazen çocuklarını disipline etme adına hatalı yöntemlere başvururlar. Bu yöntemlerden biri de istenmeyen davranışları ortadan kaldıracağını düşünerek çocuğu korkutmak ve ona gözdağı vermektir. Birçok anne baba çocuğuna nasıl davranacağını ve çocuğuyla nasıl iletişime geçeceğini bilemediğinden, özellikle küçük yaşlardaki çocuklar için korku kaynağı olan nesne, kişi ya da durumları kullanarak istenmeyen davranışları önlemeye çalışırlar. “ Sakın dışarı çıkma öcü var!”, “ Ona dokunursan teyze iğne yapar bak!”, “Uslu durmazsan köpek gelir, seni ısırır!” tarzındaki bu ifadeler çocuğun istenmeyen davranışını kısa bir süre için durdurur gibi görünür; fakat aslında bu tutum çocuğu üstesinden gelemeyeceği bir kaygıyla baş başa bırakmak anlamına gelir. Disiplin eğitimi vermek amacıyla korkutma, korku nesnelerini kullanma çocuklarda ruhsal dengesizliklere, fobilere, iletişim problemlerine sebep olabilir. Çocuğa verdiği zarar göz önüne alındığında korkutmak, bir disiplin yöntemi olarak değil, çocuğun duygusal olarak istismarına sebep olan bir eylem olarak görülmelidir.
Çocuklar yaşamlarındaki birçok şeyi anne babalarını ve diğer insanları gözlemleyerek öğrenirler. Bu durumda her uygun olmayan davranışında korkutulan, tehdit edilen ya da fiziksel şiddete maruz kalan çocuk için dünya güvenilmez bir yer olacak ve o da başka insanlarla olan iletişiminde benzer kalıplar kullanmaya yönelecektir. Diğer bir deyişle kendi ayakları üzerinde durması için disiplin verilmeye çalışılan çocuk, kendisine ve başkalarına güvenmeyen, korkuları olan, iletişim kurmakta ve sürdürmekte zorlanan bir bireye dönüşecektir.
Oysa çocuklar iyi, güzel ve doğru olanı öğrenmeye daha açıktırlar. Onlar anne babalarının kendilerini beğenmelerini, davranışlarını takdir etmelerini isterler. Çocukların istenmeyen davranışları için çoğu zaman geçerli bir sebepleri vardır. Kimi zaman sıkıldıkları için anne babalarına sorun yaratırlar, kimi zaman fark edilmek ve ilgilenilmek isterler, kimi zaman da kontrol edemedikleri merak duygularıyla harekete geçerler. Çocuğunu iyi gözlemleyen, ihtiyaçlarını görebilen anne baba, sevecen tavrı ve ilgisiyle çocuğun ortaya çıkabilecek istenmeyen davranışlarını önceden engelleyebilir.

Psikolojik Danışman
Cangül ÖZER

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder